WHEN THEY SEE US - ADİL DEĞİL SİYASİ BİR HİKAYE
SUÇLU ADİL DEĞİL SİYASİ BİR HİKAYE KISIM - 1
“When They See Us” adlı diziyi Usul Psikolojisi, Suçlu Psikolojisi ve Sanık Psikolojisi yönlerinden değerlendirmeme ilk önce terimleri kendi ifademle anlatıp başlamak istiyorum.
Usul psikolojisi: Olay yerinin incelenmesi, delil toplanmanın ve incelemenin adaletli bir şekilde yapılmasını, dedektifler ve savcıların psikolojik etmenler altında kalmadan lehe ve aleyhe davayı etkileyecek her şeyin ortaya konmasıdır.
Suçlu psikolojisi: Suç işleyen kişiye suçlu dendiği hukuk ortamında suçlunun sorgulanmasında, karakola alınmasında veyahut ifadesinin alınmasında doğru tekniklerin kullanılması, hukuka uygun bir şekilde çalışılması ve suçluya psikolojik baskı yapılmaması gerekmektedir.
Sanık psikolojisi: Suçlu olduğu sanılan kişiye sanık dendiği hukuk ortamında sanıkın henüz suçlu olmadığını, suçlu gibi davranılmaması gerektiğini, masumiyet karinesinden yararlandırılması gerekmektedir. Sorgulanmasında, karakola alınmasında veyahut ifadesinin alınmasında doğru tekniklerin kullanılması, hukuka uygun bir şekilde çalışılması ve suçluya psikolojik baskı yapılmaması gerekmektedir
Olayımız siyahi çocuklara şiddet uygulanması aleyhlerine delil, kanıt yok iken suçlanmaları ile başlamaktadır. Sorgulama kısmına geçmeden farklı çocukları da suçlu olarak göz altına almak için geldikleri sokağa çıkıyorlar. Henüz suçlu olmamalarına rağmen suçlu gibi davranılıyor. Bildiğimiz sorgulama tekniklerinde amacımız gerçeği öğrenmek olmalıyken hikayemizde bu şekilde olmuyor. Sorgulama esnasında avukat veyahut velisi bulunması gerekmekteyken bunlara uymayıp sorgulama esnasında iyi polis - kötü polis oynanarak çocukların psikolojisi ile oynanıyor ve ayrıca sadece çocukların değil yanında velisi bulunan çocuklara velisinin geçmişi ile baskı yapılıp ifadeleri etkilenmeye çalışılıyor. Etkilenmiş ve zorla alınmış ifadeler aynı şekilde zorla imzalatılıyor. Savcılık makamının adaletli bir şekilde olay yerini inceleyip buldukları somut deliller ile mahkeme karşısına çıkması gerekmekteyken hiçbir somut delil olmadan etkilenmiş ifadeler ile mahkeme karşısına çıkmaya çabalıyor. Bu da yetmezmiş gibi olay örgüsünde çıkan bazı eksiklikleri yeni deliller yerleştirerek ve aynı zamanda olay örgüsünü değiştirmek suretiyle çarpıtmaktadırlar. Usul olarak yapılması gereken hiçbir şeyin doğru yapılmaması sanıkları psikolojik olarak etkileyerek suçlanmaları usul psikolojisi ile uyuşmadığı açıktır.
Olayımızda bulunan çocukların sorgulama aşamalarına kişisel olarak geçmek istemekteyim.
1) Antron: 22.00’da evdeydi. Polisler evinden aldılar ve sorgulamaya götürdüler. Sorgulama aşamasında dedektifler diğer çocukların onu suçladığını söylediğinde hiçbirini tanımadığını kendi arkadaşlarının ona Antron olarak seslenmediğini söylese de bunların hiçbiri not olarak düşülmedi. Aynı zamanda yalan söylemeyeceği anlaşıldığında babasına baskı yapılarak ifadesi etkilenmiştir.
2) Yusef: Mahalleden polis tarafından alınırken kimliğinde 16 yaşında gözüktüğünü ama bunu kendisinin değiştirdiğini aslında 15 yaşında olduğunu bildirmesine rağmen polisler tarafından göz ardı edilmiştir. 16 yaşında olarak kayıtlara geçildiği için zorla avukat hakkından feragat ettirmeye kalktıklarında velisinin karakola gelip savcılık makamını prestij ile korkutması sayesinde hiçbir ifade vermemiştir.
3) Korey: Olayda yok iken sırf 16 yaşında olması sebebiyle polis tarafından kandırılarak karakola getirilmiştir. 18 saat boyunca hiçbir bilgi verilmeden olayda eksiklik baş gösterene kadar bekletilmiştir. Yeniden iyi polis - kötü polis rolü ile Korey’in ifadesi etkilenmiş ve savcılık makamının eksiklerini gidermesi sağlanmıştır.
4) Kevin: Park’ta yakalandıktan sonra kafasına kask ile vurularak karakola getirilmiştir. Sorguda zorla iftira atmasına sebep olunmuştur. Amaç sorgulama esnasında gerçekleri öğrenmek olmalıyken polisler tarafından bir hikaye anlatılıp bunun doğru olduğunu kabul ettirmişlerdir. Kask ile vurulmuş kafasına başka bir hikaye yazılarak bunun da üstü örtülmüştür.
5) Raymond: İfadesinde psikolojik baskılar sonucunda yalan söylemekle kalmayıp yeni bir hikaye yazması sağlanıyor. Tüm bunlar da sanık psikolojisi ile uyuşmamakla beraber sorgulama tekniklerini de hiçe sayıp usul psikolojisini de etkilemiştir.
KISIM - 2
Hikayemiz mahkemeye taşınmış ve üstünden 6 ay geçmiştir. Bu sırada Antron ve Yusef ’e kefalet konulmuştur. Savcılık makamının baskılarıyla hakim zorla alınmış itiraf kasetlerini kabul etmiştir. Her şey çocuklar için kötü gitmekteyken Koşucu Kadın üzerinde çocukların aleyhine delil olmaması savcılık makamının elini zayıflatmaktadır. Ama savcılık makamının ana amacı adil olmaktan ziyade siyaset ile ilgilendiği için olmayan delilleri ortaya sunmakta, gerçekleri çarpıtmak için elinden geleni yapmaktadır. Bu tür davalarda hakim seçimi bir çark tarafından gerçekleştirilmesi gerekiyor iken verdiği kararlarda %90 savcılık makamı yanında yer alan hakimin seçilmesi bu davanın şimdiden sonuçlandırıldığı gerçeğini de gözler önüne koymaktadır. Savcılık